Türkçe’ye adanmış bir ömür

Cumhuriyet’in ilanıyla başlayan aydınlanma mücadelesinin önemli savaşçılarından ve Türkçe’nin gelişmesine ömrünü adamış bir isim olan Ömer Asım Aksoy, dil konusundaki yazılarından yapılan bir seçki “Özleştirme Durdurulamaz” adıyla kitaplaştırıldı. Ömer Asım Aksoy’un, Dil Devrimi’nin kazanımlarına sahip çıkmak adına kaleme aldığı yazılara yer verilen kitap, gelecek nesle dil bilincinin aşılanması konusunda önemli bir işlev yerine getiriyor. Toplumun dil hazinesine büyük katkılar sunan kitap, Aksoy’un 1965 ve 1973 yılları arasında Türk Dili dergisinde yayımlanmış 34 yazısından oluşuyor.
“Özleştirme Durdurulamaz”, Dil Devrimi’ne ve onun temelini kuran Türk Dil Kurumu’na yönelik saldırılara, fikri düzeyde cevaplar veriyor. Kendi anlatımıyla “Atatürk’ün dil ilkesini titizlik ve duyarlıkla koruma, yürütme ve kutsal bir emanet olarak kuşaktan kuşağa ulaştırma” ülküsüyle hareket eden Ömer Asım Aksoy’un “Özleştirme Durdurulamaz” kitabı, dönemin ruhu ve dil kurallarını koruyan İnkılâp Kitabevi baskısıyla bir kez daha Türkçe’nin gelişmesi için büyük bir çaba ortaya koyuyor.
Türk Dil Kurumu’na otuz yıldan daha uzun bir süre, yönetim kurulu başkanlığı da dahil olmak üzere önemli hizmetler sunmuş olan Ömer Asım Aksoy, ömrünü Türkçe’nin gelişmesine ve Dil Devrimi’nin sağlamlaşmasına adamış bir fikir insanıdır. Aksoy, “Özleştirme Durdurulamaz” kitabında verilen ve 1965 ila 1973 yılları arasında kaleme alıp Türk Dili dergisinde yayımladığı bu metinlerle Dil Devrimi’ne ve onun temel yapıtaşlarından olan Türk Dil Kurumu’na yönelik saldırılara fikri düzeyde cevaplar vermiş, çetin bir kalem mücadelesi sergilemiştir. “Gerçek Atatürkçü, dilde de Atatürkçü olur” ülküsüyle hareket eden Aksoy, Dil Devrimi’nin temel ilkelerinden asla taviz vermemiştir. Bununla birlikte bu eserde bir araya getirilen metinlerde, bu çetin mücadelelerin entelektüel düzeyde gerçekleştirildiği ve okura bir dil lezzeti sunduğu da gözlenmektedir.
Ömer Asım Aksoy, Gaziantepli ve 1898 doğumludur. İlk ve orta öğrenimini Gaziantep’te, yüksek öğrenimini İstanbul Hukuk Fakültesi’nde bitirdi. Savcılık, avukatlık, edebiyat öğretmenliği, Öğretmenler Derneği ve Halkevi Başkanlığı, özel okul müdürlüğü, gazetecilik gibi bilimsel ve toplumsal kurumlarda görevler üstlendi. Gaziantep savaşına da katıldı. 1935-1950 yılları arasında dört dönem Gaziantep milletvekili seçildi. 1940-1983 arasında Türk Dil Kurumu Yönetim Kurulu üyesi ve Derleme-Tarama Kolu Başkanı, Genel Yazman ve Türk Dili Dergisi Sorumlu Müdürü olarak kırk üç yıl yoğun çalışma sürdürdü.
Dilimizi özleştirme akımının ileri gelenlerinden olan Aksoy; Edebiyat Dersleri, Gaziantep Ağzı (3 Cilt), Hasırcıoğlu, Mütercim Asım, Şeyh Ahmet ve Nazmü’l-leal, Hasan Ayni ve Nazmü’l Cevahir, Öz Türkçe Dersleri, En Gerekli Sözcükler, Dil Üzerine, Derleme Sözlüğü (12 Cilt), Tarama Sözlüğü (8 Cilt), Atatürk ve Dil Devrimi, Gelişen ve Özleşen Dilimiz, Özleştirme Durdurulamaz, Dil Gerçeği, Ana Yazım Kılavuzu gibi sayıları birkaç düzineyi bulan yapıtlarıyla, gazete ve dergilerde çıkan bilimsel yazıları ve eleştirileriyle haklı bir ün kazandı.
Türk Dili ve Edebiyatı konularındaki değerli çalışmalarından dolayı Gaziantep Üniversitesi kendisine “fahri doktor” unvanı verdi.